Bài 2: Sắp đặt sản phẩm điêu khắc bằng vật liệu sẵn có | Mĩ Thuật 12 (Điêu Khắc) - Lớp 12 - Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

(Trang 15)

Yêu cầu cần đạt

- Biết sử dụng và phối hợp được các chất liệu, vật liệu sẵn có để thực hành, sáng tạo.

- Vận dụng được một số yếu tố và nguyên lí tạo hình trong thực hành, sáng tạo.

- Phân tích, đánh giá cách thức tạo và sắp đặt sản phẩm điêu khắc.

- Phát triển khả năng sáng tạo, tìm hiểu và yêu thích nghệ thuật điêu khắc.

KHÁM PHÁ

Trong nhà trường, nội dung sắp đặt sản phẩm điêu khắc giúp học sinh tiếp cận với một loại hình sáng tạo của nghệ thuật đương đại và thực hành sáng tạo sản phẩm điêu khắc từ nhiều phương pháp, vật liệu và sắp xếp theo những ý tưởng thể hiện về chủ đề, thông điệp cụ thể. Qua đó, giúp học sinh hiểu hơn về vật liệu, kĩ thuật cũng như tính thẩm mĩ của nghệ thuật sắp đặt điêu khắc.

Nội dung giáo dục này giúp học sinh làm quen và phát triển khái niệm "sắp đặt sản phẩm điêu khắc" phù hợp với sự sáng tạo trong lĩnh vực mĩ thuật và bối cảnh của thời đại. Học sinh cũng được khuyến khích phát triển tư duy sáng tạo, hình thức thể hiện, cụ thể ý tưởng và kĩ thuật thể hiện đa dạng theo nhiều cách khác nhau, gắn kết mĩ thuật với cuộc sống một cách đơn giản.

Sắp đặt sản phẩm điêu khắc của sinh viên khoa Nghệ thuật, Trường đại học Bu-pha-lô (Buffalo), New York, Hoa Kỳ⁽¹⁾

Sắp đặt sản phẩm điêu khắc của Crít-tan Vác-nơ (Crystal Wagner)⁽²⁾

Câu hỏi: Sắp đặt sản phẩm điêu khắc trong nhà trường giúp học sinh kiến thức kĩ năng gì?

(1) Nguồn: arts-sciences.buffalo.net

(2) Nguồn: virginmamoca.org

(Trang 16)

Sắp đặt sản phẩm điêu khắc của Giôn Con-trê-rát (John Contreras)⁽¹⁾

Câu lệnh thực hành: Hãy sưu tầm hình ảnh một số tác phẩm của thể loại sắp đặt sản phẩm điêu khắc.

NHẬN BIẾT

Về cơ bản, sắp đặt sản phẩm điêu khắc tạo nên một sản phẩm tổng thể, trong đó người thực hành sắp xếp, kết hợp các sản phẩm điêu khắc đã có theo một chủ đề cụ thể. Theo đó, khi thực hiện sắp đặt sản phẩm điêu khắc cần lưu ý:

- Về sản phẩm điêu khắc: Những sản phẩm điêu khắc đơn lẻ sẽ tạo cảm hứng, ý tưởng cho việc sắp đặt hoặc tạo nên những sản phẩm điêu khắc mới theo một chủ đề cụ thể.

- Về ý tưởng: Xây dựng trên cơ sở sản phẩm điêu khắc đã có hoặc tạo mới để phù hợp.

- Về không gian: Tạo lập không gian trên cơ sở ý tưởng và tương quan với sản phẩm điêu khắc (tỉ lệ, màu sắc, mối liên hệ giữa phông nền và sản phẩm điêu khắc).

Câu hỏi: Khi thực hiện sắp đặt sản phẩm điêu khắc cần lưu ý điều gì? Vì sao?

(1) Nguồn: art.wsc.net

(Trang 17)

Ta-na-bê Chi-cư-ưn-xai (Tanabe Chikuunsai) IV, Kết nối (Connection), 2019, sắp đặt sản phẩm điêu khắc⁽¹⁾

U-gô Ron-din-oăn (Ugo Rondinone), Bảy ngọn núi huyền bí (Seven Magic Mountains), 2016, sắp đặt sản phẩm điêu khắc⁽²⁾

(1) Nguồn: asianart.org

(2) Nguồn: Shutterstock

(Trang 18)

Quá trình thực hiện một tác phẩm sắp đặt sản phẩm điêu khắc

Tác phẩm sắp đặt sản phẩm điêu khắc hình thành theo ý tưởng, chất liệu, kích thước, không gian. Vì vậy, quá trình thực hiện sản phẩm điêu khắc có vai trò rất lớn đến mục tiêu đạt được về giá trị thẩm mĩ khi hoàn thiện tác phẩm sắp đặt điêu khắc. Để có được kết quả tốt nhất, cần thực hiện các bước đúng trình tự, đáp ứng được yêu cầu đặt ra của từng bước trước khi chuyển sang công đoạn tiếp theo. Quá trình thực hiện cần nắm vững kiến thức cơ bản về quy luật tạo hình, kĩ thuật thực hiện để phát huy khả năng sáng tạo, cũng như kĩ năng làm việc nhóm trong quá trình thực hiện một tác phẩm sắp đặt điêu khắc.

Về cơ bản, một tác phẩm sắp đặt điêu khắc thường phải trải qua các mức cơ bản:

- Tìm ý tưởng và xây dựng phác thảo.

- Lựa chọn vật liệu và tạo không gian.

- Thực hiện các sản phẩm điêu khắc.

- Sắp đặt các sản phẩm điêu khắc và hoàn thiện.

Trong đó:

Bước 1: Tìm ý tưởng và xây dựng phác thảo

Đây là một bước quan trọng trong quá trình đạt đến một tác phẩm sắp đặt điêu khắc. Sau khi có được dữ liệu cần thiết như chủ đề, không gian, thời gian và ở bước này, tác giả hay nhóm tác giả sẽ đưa ra ý tưởng, thực hiện vẽ phác thảo ý tưởng trên giấy hoặc máy tính,...

Vẽ phác thảo ý tưởng⁽¹⁾

(1) Nguồn: Hiền Hòa

(Trang 19)

Bước 2: Lựa chọn vật liệu, dụng cụ và tạo không gian

Tìm không gian, địa điểm phục vụ cho việc sắp đặt cần phù hợp với những tiêu chí của tác phẩm như kích thước, ánh sáng, hình thức biểu đạt nhằm hòa hợp với ý tưởng của tác giả đề ra. Dựng những không gian giả tưởng bằng màu sắc, ánh sáng,... Chất liệu tạo hình thực hiện sản phẩm nên hướng về những vật liệu có sẵn trong thiên nhiên như đất, gỗ, đá, sỏi,... hay những vật liệu tái sử dụng như vỏ hộp, bìa các tông, giấy báo cũ,...

Bước 3: Hoàn thiện các sản phẩm điêu khắc

Trong bước này, tác giả sẽ dùng những chất liệu tạo hình phù hợp nhất nhằm thể hiện được những sản phẩm điêu khắc đã được vẽ phác thảo trước đó để phục vụ cho ý tưởng sắp đặt.

Tạo hình nhân vật⁽³⁾

(1), (2), (3): Nguồn: Hiền Hòa

(Trang 20)

Bước 4: Sắp đặt các sản phẩm điêu khắc và hoàn thiện sản phẩm

Sắp đặt các sản phẩm điêu khắc đã được hoàn thiện trong không gian, địa điểm đã được định sẵn trước đó, kết hợp với các yếu tố như phông nền, ánh sáng, tạo khói, tạo gió, tiếng động, nước chảy,... nhằm đạt yêu cầu thẩm mĩ theo ý tưởng ban đầu.

Phương án 1⁽¹⁾

Phương án 2⁽²⁾

Câu hỏi: Trong các bước sắp đặt sản phẩm điêu khắc, bước nào là quan trọng nhất? Vì sao?

(1), (2) Nguồn: Hiền Hòa

(Trang 21)

EM CÓ BIẾT

Những dụng cụ, đồ dùng cơ bản, vật liệu để thực hành, sáng tạo các sản phẩm sắp đặt điêu khắc

- Dụng cụ: dao, kéo, hồ, kéo súng bắn keo,...

- Vật liệu: đất nặn, đá nhỏ, sỏi, những mẫu gỗ nhỏ, vỏ hộp, bìa cát tông, giấy màu, bút vẽ, họa phẩm,...

- Một số đèn tạo ánh sáng cho sản phẩm (nếu có);

- Đặc biệt đối với những ý tưởng cần dùng đến những vật liệu như sắt thép thì cần chuẩn bị búa, máy hàn, máy cắt, máy mài cầm tay, dây thép, đinh,...

(1), (2), (3), (4), (5), (6), (7), (8) Nguồn: Hiền Hòa

(Trang 22)

Gợi ý một số hình thức thể hiện một sản phẩm sắp đặt điêu khắc bằng vật liệu sẵn có

- Sắp đặt một số sản phẩm điêu khắc có chủ đề Gia đình

Bước 1: Phác Thảo thể hiện ý tưởng về chủ đề Gia đình

Vẽ phác thảo thể hiện ý tưởng⁽¹⁾

Bước 2: Tạo không gian cho sản phẩm bằng cách vẽ bối cảnh phù hợp với ý tưởng sắp đặt

Tạo bối cảnh⁽²⁾

(1), (2) Nguồn: Hiền Hòa

(Trang 23)

Bước 3: Chọn vật liệu gỗ có khối hình hộp và gia công tạo hình nhân vật phù hợp với ý tưởng

Tạo hình cho các nhân vật⁽¹⁾

(1) Nguồn: Hiền Hòa

(Trang 24)

Bước 4: Sắp đặt các sản phẩm điêu khắc và hoàn thiện

Sắp đặt các sản phẩm điêu khắc được hoàn thiện vào trong không gian đã được định sẵn trước đó và hoàn thiện.

Câu lệnh thực hành: Hãy sắp đặt sản phẩm điêu khắc về chủ đề Gia đình.

- Sắp đặt một tác phẩm điêu khắc có chủ đề Gặp gỡ

Bước 1: Phác thảo thể hiện ý tưởng về chủ đề Gặp gỡ

Vẽ phác thảo thể hiện ý tưởng⁽³⁾

(1), (2), (3) Nguồn: Hiền Hòa

(Trang 25)

Bước 2: Tạo không gian cho sản phẩm bằng cách vẽ bối cảnh phù hợp với ý tưởng sắp đặt

Vẽ phông nền cho tác phẩm⁽¹⁾

Bước 3: Chọn vật liệu gỗ khối hình hộp và gia công tạo hình nhân vật phù hợp với ý tưởng. Ở bước này, tác giả có thể thích sử dụng kết hợp vật liệu cho phong phú.

(1), (2), (3) Nguồn: Hiền Hòa

(Trang 26)

Sản phẩm điêu khắc sau khi đã tạo hình theo ý tưởng sáng tạo⁽¹⁾

Bước 4: Sắp đặt các sản phẩm điêu khắc và hoàn thiện

Đặt các sản phẩm điêu khắc vào trong không gian đã được định sẵn trước đó. Sắp xếp theo các phương án khác nhau để ý tưởng sáng tạo được thể hiện rõ nhất.

Phương án 1⁽²⁾

(1), (2) Nguồn: Hiền Hòa

(Trang 27)

Phương án 2⁽¹⁾

Câu lệnh thực hành: Hãy sắp đặt sản phẩm điêu khắc về chủ đề Gặp gỡ.

EM CÓ BIẾT

- Việc lựa chọn hình ảnh minh họa không gian trong sắp đặt sản phẩm điêu khắc vô cùng quan trọng. Có nhiều phương án lựa chọn hình ảnh cô đọng dạng bản vẽ (2D) hoặc mô hình (3D) để truyền tải được nội dung bên trong ý tưởng của sản phẩm. Mỗi hình ảnh đều đem đến hiệu quả thẩm mĩ riêng cho sản phẩm sắp đặt điêu khắc.

- Sản phẩm điêu khắc là hình ảnh gắn liền với tác phẩm, có chức năng biểu đạt hiện thực, thẩm mĩ thể hiện nội dung tạo hứng thú cho người xem. Khi sáng tác một tác phẩm sắp đặt điêu khắc, nhà điêu khắc thường thực hiện nhiều phác thảo có các bố cục khác nhau, nhằm chọn ra một phác thảo có bố cục đẹp, hướng người xem đến được đúng ý tưởng của tác giả.

(1) Nguồn: Hiền Hòa

(Trang 28)

- Sắp đặt một tác phẩm điêu khắc có chủ đề Lao động

Bước 1: Phác thảo thể hiện ý tưởng về chủ đề Lao động

Vẽ phác thảo thể hiện ý tưởng⁽¹⁾

Bước 2: Tạo không gian cho sản phẩm bằng cách vẽ bối cảnh phù hợp với ý tưởng sắp đặt

Lựa chọn bối cảnh⁽²⁾

Bước 3: Chọn vật liệu sỏi có hình dáng đa dạng và tạo hình nhân vật phù hợp với ý tưởng

Hoàn thiện nhân vật từ vật liệu sỏi⁽³⁾

(1), (2), (3) Nguồn: Hiền Hòa

(Trang 29)

Bước 4: Sắp đặt các sản phẩm điêu khắc và hoàn thiện

Phương án 1⁽¹⁾

Phương án 2⁽²⁾

Câu lệnh thực hành: Lựa chọn một chủ đề và thực hiện một sản phẩm sắp đặt điêu khắc bằng vật liệu sẵn có.

(1), (2) Nguồn: Hiền Hòa

(Trang 30)

EM CÓ BIẾT

Sắp đặt sản phẩm điêu khắc phải thể hiện đủ những yếu tố cơ bản:

Tên tác phẩm

Tên tác giả

Thời gian hoàn thành

Vật liệu thể hiện

Địa điểm sắp đặt sản phẩm

THẢO LUẬN

Trao đổi về bài thực hành sắp đặt sản phẩm điêu khắc theo những câu hỏi được gợi ý sau:

- Ý tưởng thể hiện trong sắp đặt sản phẩm điêu khắc là gì?

- Không gian để sắp đặt sản phẩm điêu khắc ở đâu? Vì sao?

- Sản phẩm điêu khắc được thể hiện từ những vật liệu nào?

- Kết quả sắp đặt sản phẩm điêu khắc có thể hiện được ý tưởng không? Vì sao?

- Thông điệp muốn truyền tải của sản phẩm sắp đặt điêu khắc là gì?

VẬN DỤNG

Hãy thể hiện một bài sắp đặt sản phẩm điêu khắc với chủ đề Thể thao.